Provinciewapen bestaat 50 jaar

Arnhem

Het Wapen van Gelderland, zoals dat is uitgehouwen in de gevel boven het grote balkon van het Provinciehuis te Arnhem, bestaat sinds donderdag j.l. precies 50jaar.


Dit wapen, dat uiteraard ook op al het briefpapier van het provinciaal bestuursapparaat staat afgedrukt, zag pas op 10 oktober 1935 het levenslicht. Toentertijd werd bij ‘Koninklijk Besluit num-mer 45′ bekend dat de provincie Gelderland over een dergelijk eigen wapen mocht beschikken. Dit nadat de zogeheten Hoge Raad van Adel in Den Haag haar fiat had gegeven aan dit Gelderse wapen. Hertogen Het Wapen van Gelderland in de huidige uitvoering werd dus rijkelijk laat ingevoerd. De hertogen van Gelre liepen al in de veertiende eeuw met een wapen weg, dat veel ge-lijkenis vertoont met het wapen van nu. Reinoud II van Gelre kwam er voor de eerste maal mee op het moment dat hij in 1339 tot hertog werd verheven.

Voorgangers van Reinoud II van Gelre droegen vanaf 1229 trouwens al een leeuw op hun schilden, maar die leeuw liep er nog ongekroond bij. Vanaf de zestiende eeuw tot 1795 voerde Gelderland een ander wapen. Er was op dat moment sprake van een ‘gedeeld schild’, dus links een gele ‘Gelderse leeuw’ en rechts een rode leeuw van het Graafschap Zutphen. Die tweedeling stak naderhand weer de kop op, en is nog altijd zichtbaar. Gedurende de Franse overheersing, van 1802 tot 1806, was het huidige Gelderland een departement van Frankrijk, en toen al werd het wapen in de constructie van heden gevoerd. De huidige linkerleeuw is goudgeel, op een blauwe achtergrond. De rechtse viervoeter is in zwart uitgevoerd. Beide beesten zijn zoals dat in de heraldische wapenkunde heet – `getoenkt en genageld van keel’ (rood).

Bron: De Gelderlander
Collectie: G.H.E. Halink