Groenlo 24-01-1995
De gemeente Groenlo wil zich sterk maken voor behoud van de muur met inscripties van gevangenen uit de vorige eeuw, die afgelopen weekeinde werd ontdekt. Gemeentesecretaris Jan Meijer zal architect Herman van der Heijden polsen over de mogelijkheden om de inkervingen voor het nageslacht veilig te stellen. De tekens moeten dan in het bouwplan voor de uitbreiding van het stadhuis ingepast worden.
„In de toekomstige entree is aan die muur een wandfunctie toegedacht, dus dat opent mogelijkheden”, zegt Meijer. „Misschien kun je de inscripties of een deel ervan laten zitten en beschermen met een perspexplaat. Dat is het eerste dat in een reactie bij je opkomt. In hoeverre zoiets ook bouwkundig haalbaar is moet blijken uit het overleg met de architect. Het is inderdaad een heel aardige ontdekking. Een stukje sociale geschiedenis uit de vorige eeuw dat, zoals de archeologische werkgroep terecht stelt, onverwacht zichtbaar is geworden.” Meijer is over de ontdekking ingeseind door Joop Hubers van de archeologische werkgroep. Hubers is zeer te spreken over het verloop van het gesprek. „De eerste reactie van de gemeente is positief. Of het allemaal lukt is een tweede, maar het is”, aldus Hubers, „het proberen waard. Gelukkig zit die muur aan de buitenkant tegen het stadhuis aan. Als het een muur in het midden van het pand Kaak was geweest had je het kunnen vergeten.”
Ruimtenood
Het pand Kaak is door de gemeente aangekocht om de ruimtenood te lenigen. Na de verbouwing komt hier de entree van het stadhuis.
Als behoud van de inscripties haalbaar blijkt, hoopt Hubers dat tenminste de meest aansprekende zichtbaar kunnen blijven. „Dan blijft een stukje niet alledaagse historie bewaard. Er zou wel een bordje bij moeten met een verklarende tekst.” De vondst van de inscripties is een verrassing. De werkgroep was met archeologisch bodemonderzoek bezig toen een van de leden de plek in de muur zag waar het pleister-werk had losgelaten en voor een deel al verdwenen was. In de stenen die tevoorschijn kwamen waren tekens genen wand zichtbaar met gemakkelijk te herleiden aanduidingen. Ze wijzen op de tijd dat in het pand een gevangenis was gevestigd. Dat was van 1875 tot 1886.
Joop Hubers wijst op de tekens uit de gevangenisperiode aan die achter de pleisterlaag tevoorschijn zijn gekomen. Foto Theo Kock .
De tekens, hoe kort ook, vertellen het verhaal van mensen die in Groenlo gevangen hebben gezeten. ‘Albert Abbink, Rekken, 5 dagen. C.I. Rensink, 21 juli 1880, 15 dagen’. Het aantal dagen achter de naam duidt op de periode die ze moesten zitten of nog hadden te gaan. De muur met inscripties is niet de enige ontdekking. De werkgroep legde in twee dagen graven ook twee beerputten bloot en groef een deel van de bodem van het binnenterrein af. Er werd 15e eeuws schervenmateriaal gevonden, wat resten 18e eeuws Delfts blauw, veel glaswerk en enkele pijpekoppen. Deze vondsten bevestigen de verwachtingen, Hubers: „Je hebt hier te maken met een van de oudste bewoningsplekken van Groenlo.”
Bron: De Gelderlander
Collectie: G.H.E. Halink
