Op deze pagina bieden wij u allerlei informatie onder de noemer naslagwerk. Nuttige informatie, afkomstig uit allerlei (openbare) archieven, die u kunt gebruiken bij uw eigen onderzoeken, voor het maken van een verslag of gewoonweg omdat u het interessant vindt om te weten. Mocht u hier bepaalde zaken missen, stuur ons dan een bericht, dan zullen wij bekijken of we die missende informatie gaan toevoegen aan deze website.
Stadsrekeningen
Vanaf 2004 is de werkgroep ‘Oud Schrift’ begonnen om de handschriften van de stadsrekeningen van Groenlo te transcriberen. (Het ‘vertalen’ naar een leesbaar geheel).
De werkgroep bestaande uit de helaas overleden Jos Wijnen, Hans Wentink, Dik Kuit en Ruud Kaak, en in het begin bijgestaan door Ben Verheij. In eerste instantie werden de rekeningen (1116 bladzijden) en met de bijlagen (438 bladzijden) tot 1750 onder handen genomen. Dik Kuit heeft vervolgens alle overigen voor zijn rekening genomen.
Hieronder het voorlopige resultaat van vele jaren noeste arbeid met 350 A4′s gevuld met de stadsrekeningen en 130 A4′s met de bijlagen, waardoor menigeen de mogelijkheid heeft om op een ‘eenvoudigere’ manier deze rekeningen te raadplegen.
Archeologische rapporten
Als ergens in Nederland archeologisch onderzoek wordt uitgevoerd, is het verplicht om binnen twee jaar na afronding van dat onderzoek een rapport uit te brengen met de resultaten. Dat is zo geregeld in de Erfgoedwet. Het archeologisch erfgoed is immers van ons allemaal, en onderzoeksresultaten van opgravingen moeten daarom voor iedereen beschikbaar zijn.
Elk rapport moet in ieder geval geleverd worden aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, aan het archeologisch depot waar de vondsten en documentatie bewaard worden, en aan de gemeente waar het archeologisch onderzoek heeft plaatsgevonden.
Binnenkort verschijnen hier diverse archeologische rapporten met verslagen van onderzoeken die verricht zijn in Groenlo
Monumenten
Wat is een monument en welke typen monumenten zijn er?
Een monument is een gebouw met cultuurhistorische of wetenschappelijke waarde. In Nederland zijn er verschillende typen monumenten: rijksmonumenten, provinciale monumenten, gemeentelijke monumenten en beschermde stadsgezichten of dorpsgezichten.
Rijksmonument
Een rijksmonument is een gebouw dat door cultuurhistorische waarde en schoonheid van nationaal belang is. De Rijksoverheid beschermt rijksmonumenten met als doel de monumentale waarde ervan te behouden. Rijksmonumenten vallen onder de Erfgoedwet. De Gemeente Oost Gelre kent een 40-tal Rijksmonumenten waarvan 15 in Groenlo. Hieronder een overzicht van de Groenlose Rijksmonumenten met bij elk monument een link met meer informatie.
Gemeentelijk monument
Als een gebouw van plaatselijk of regionaal belang is, kan de gemeente het op de gemeentelijke monumentenlijst zetten. Bij de afdeling monumentenzorg van de gemeente kunt u navragen of een gebouw op de gemeentelijke monumentenlijst voorkomt. Hieronder vindt u een zo compleet mogelijk overzicht van de gemeentelijke monumenten in Groenlo, gemeente Oost Gelre.
Begraafplaatsen
Een begraafplaats is een besloten gebied waar lichamen van overleden personen worden begraven. Ook worden op begraafplaatsen urnen met as van gecremeerde lichamen begraven. Een begraafplaats wordt ook wel een kerkhof genoemd, omdat een begraafplaats in de christelijke traditie veelal werd aangelegd in de hof (= tuin of erf) van de kerk. Bij een begraafplaats bevindt er zich meestal een zogenoemde aula met een begroetings- of afscheidsruimte. Daar kan men dan de laatste eer bewijzen aan de overledene vlak voor de eigenlijke begrafenis. Groenlo heeft vier kerkhoven.
R.K. Begraafplaats
In Groenlo werd tot 1908 de R.K. Waterstaatkerk gebruikt voor de eredienst. Dit gebouw stond op de plek waar tegenwoordig verzorgingshuis De Molenberg staat. Een stuk grond achter deze kerk, grenzend aan de Lepelstraat, was in gebruik als kerkhof. Plannen om een nieuwe kerk (R.K. Nieuwe Calixtus) te bouwen en de Waterstaatskerk af te stoten werden steeds concreter en derhalve werd in 1906 begonnen met de aanleg van een nieuwe R.K. Begraafplaats aan de Lichtenvoordseweg in Groenlo, op een terrein De Hartreize geheten. Het oorspronkelijke R.K. Kerkhof aan de Lepelstraat werd opgeheven en geruimd.
N.H. Begraafplaats Oude Calixtus
Het eeuwenoude N.H. kerkhof bevindt zich in het centrum, direct naast de Oude Calixtuskerk. Deze begraafplaats telt bijna 80 zerken en is al ruim een eeuw niet meer in gebruik. Op de begraafplaats vallen verschillende graven in het bijzonder op. Dat van dominee Heringa bijvoorbeeld, die in het huis Basten Asbeck, een rijksmonument, woonde. In de schuur naast zijn indrukwekkende huis aan de Nieuwestraat stond ook de lijkkoets van de Nederlands-hervormde gemeente geparkeerd. Verder vinden we er het, deels gietijzeren, praalgraf van de familie huisarts Van Dissel-Le Normand en de grafkelder van de ondernemersfamilie Lasonder.
N.H. Begraafplaats
Net buiten de stadsgracht aan de Halve Maanweg vinden we sinds 1910 de N.H. Begraafplaats. Het was in dat jaar dat Grollenaar Manus Huijskes een terrein schonk aan de Hervormde Gemeente te Groenlo. Onverwacht werd hij later dat jaar de eerste begraven persoon op het nieuw aangelegde kerkhof. Inmiddels is dit kerkhof, dat aanvankelijk de nieuwe begraafplaats werd genoemd, uitgebreid en kennen we er nu een oud en nieuw gedeelte.
De Joodse Begraafplaats
De Joodse gemeente van Groenlo had aanvankelijk de beschikking over twee begraafplaatsen. Tot 1909 was de Joodse begraafplaats in Vragender, onder Lichtenvoorde, in gebruik. De andere begraafplaats ligt in Groenlo, in het park aan de voet van de Kanonswal. Deze is vanaf begin 19e eeuw nog altijd in gebruik en een Rijksmonument.
Na de 2e Wereldoorlog werd de Joodse Gemeente in Groenlo opgeheven en bij die van Borculo gevoegd.
Genealogie
Genealogisch onderzoek of stamboomonderzoek is een verzamelnaam voor verschillende vormen van onderzoek. Afhankelijk van welke verwantschaps- en afstammingslijn(en) je volgt, en het startpunt van je onderzoek, kun je een stamboom op verschillende manieren inrichten. Onze vereniging krijgt ook wel vragen over genealogie maar houdt zich niet actief met genealogie bezig. Om u behulpzaam te kunnen zijn bij uw eigen genealogisch onderzoek, hebben wij voor u de belangrijkste websites op een rij gezet.
Genealogie Online
Genealogiedomein
Centrum voor familiegeschiedenis
Open archieven
Wie was wie?
Online begraafplaatsen
Volkstellingen
Voordat in de 18e eeuw de eerste landelijke volkstelling werd gehouden, vonden er al eeuwenlang plaatselijke en regionale volkstellingen plaats. De reden daarvoor was in die dagen simpel: men kon dan zien hoeveel belasting er kon worden geheven. Zo werden in 1574 en 1581 volledige volkstellingen gehouden in de stad Leiden. In Friesland zijn diverse volkstellingen bekend uit 17e en 18e eeuw en in Overijssel uit 1748. In Holland werden in 1747 voor militaire doeleinden alle mannen geteld. Ten tijde van de Bataafse republiek werd in 1795/96 de eerste landelijke volkstelling gehouden. De volkstelling van 1830 kan als de eerste officiële Nederlandse volkstelling worden aangemerkt. Dat was namelijk de eerste die werd aangekondigd per Koninklijk Besluit. Vanaf 1851 ontstond het bevolkingsregister en op 22 april 1879 werd bij wet vastgelegd om elke tien jaar een volkstelling te houden. Tegenwoordig is het gehele register geautomatiseerd en worden de inwoners niet meer persoonlijk geteld maar vinden deze tellingen virtueel plaats.
Alle informatie over de volkstellingen vanaf 1795, maar ook over tellingen van beroepen, woningen, bedrijven e.d. is te vinden op de
speciale website van het CBS.