Op deze pagina bieden wij u allerlei informatie onder de noemer naslagwerk. Nuttige informatie, afkomstig uit allerlei (openbare) archieven, die u kunt gebruiken bij uw eigen onderzoeken, voor het maken van een verslag of gewoonweg omdat u het interessant vindt om te weten. Mocht u hier bepaalde zaken missen, stuur ons dan een bericht, dan zullen wij bekijken of we die missende informatie gaan toevoegen aan deze website.

Stadsrekeningen

Vanaf 2004 is de werkgroep ‘Oud Schrift’ begonnen om de handschriften van de stadsrekeningen van Groenlo te transcriberen. (Het ‘vertalen’ naar een leesbaar geheel).
De werkgroep bestaande uit de helaas overleden Jos Wijnen, Hans Wentink, Dik Kuit en Ruud Kaak, en in het begin bijgestaan door Ben Verheij. In eerste instantie werden de rekeningen (1116 bladzijden) en met de bijlagen (438 bladzijden) tot 1750 onder handen genomen. Dik Kuit heeft vervolgens alle overigen voor zijn rekening genomen.

Hieronder het voorlopige resultaat van vele jaren noeste arbeid met 350 A4′s gevuld met de stadsrekeningen en 130 A4′s met de bijlagen, waardoor menigeen de mogelijkheid heeft om op een ‘eenvoudigere’ manier deze rekeningen te raadplegen.

StadsrekeningenBijlagen
Van rentmeesterPeriodeInventaris Nr.PeriodeInventaris Nr.Link
Jan Warnsinck1661-1662387Bekijk
Hiaat
Jan Warnsinck1664-1665388Bekijk
Hiaat
Hend. Cappers1683-1684389Bekijk
Hend. Cappers1685-1686390Bekijk
Hiaat1686-1688478
Hend. Kappers1688-1689391Bekijk
Hend. Kappers1689-16903921689-1690479Bekijk
Hiaat
Hend. Kappers16933931693480Bekijk
Hiaat
Bernardt?Starinck1713-1713394Bekijk
Bernadt Starinck1713-1714395Bekijk
Bernadt Starinck1714-1715396Bekijk
B. Starinck1715-1716397Bekijk
B. Starinck1716-1717398Bekijk
Hiaat
B. Starinck1721-17223991721-1722481Bekijk
B.Starinck1722-17234001722-1723482Bekijk
B.Starinck1723-1724401Bekijk
B.Starinck1724-1725402Bekijk
1725-17264031725-1726483Bekijk
B.Starinck1726-17274041726-1727484Bekijk
Bernard Starinck1727-17284051727-1728485Bekijk
Bernadt Starinck1728-17294061728-1729486Bekijk
Bernadt Starinck1729-1730407Bekijk
Bernadt Starinck1730-17314081730-1731487Bekijk
D. Hummelinck1731-1732409Bekijk
D. Hummelinck1733-17344101733-1734488Bekijk
D. Hummelinck1734-17354111734-1735489Bekijk
Bernadt Starinck1735-17364121735-1736490Bekijk
D. Hummelinck1736-17374131736-1737491Bekijk
Bernadt Starinck1737-17384141737-1738492Bekijk
D. Hummelinck1738-17394151738-1739493Bekijk
Bernadt Starinck1739-17404161739-1740494Bekijk
Bernadt Starinck1740-17414171740-1741495Bekijk
Bernadt Starinck1741-17424181741-1742496Bekijk
Bernadt Starinck1742-17434191742-1743497Bekijk
Bernadt Starinck1743-1744420Bekijk
Bernadt Starinck1744-1745421Bekijk
Bernadt Starinck1745-1746422Bekijk
Bernadt Starinck1746-1747423Bekijk
Bernadt Starinck1747-1748424Bekijk
A.J. Egbers1755-1756425Bekijk
1756-1757426Bekijk
H.B. Starinck1758-1759427Bekijk
H.B. Starinck1759-1760428Bekijk
H.B. Starinck1760-1761429Bekijk
H.B. Starinck1761-1762430Bekijk
H.B. Starinck1762-1763431Bekijk
H.B. Starinck1763-1764432Bekijk
H.B. Starinck1764-1765433Bekijk
H.B. Starinck1765-1766434Bekijk
H.B. Starinck1766-1767435Bekijk
H.B. Starinck1767-1768436Bekijk
H.B. Starinck1768-1769437Bekijk
H.B. Starinck1769-1770438Bekijk
H.B. Starinck1770-1771439Bekijk
Weduwe van H.B. Staring1771-1772440Bekijk
Weduwe van H.B. Staring1772-1773441Bekijk
Weduwe van H.B. Staring1773-1774442Bekijk
H. Brons1774443Bekijk
H. Brons1776444Bekijk
H. Brons1777445Bekijk
H. Brons1779446Bekijk
H. Brons1780447Bekijk
H. Brons1781448Bekijk
H. Brons1782449Bekijk
H. Brons1783450Bekijk
H. Brons1784451Bekijk
D. Wijginck rentmeester hulp1785452Bekijk
C.G.J ten Cate rentmeester1786453Bekijk
C.G.J ten Cate rentmeester1787454Bekijk
E.H. Huiskes1788455Bekijk
E.H. Huiskes1788-1789456Bekijk
E.H. Huiskes1789-1790457Bekijk
E.H. Huiskes1790-1791458Bekijk
E.H. Huiskes1791-1792459Bekijk
E.H. Huiskes1792-1793460Bekijk
1793-1794461Bekijk
E.H. Huiskes1794-1795462Bekijk
E.H. Huiskes1795-1796463Bekijk
E.H. Huiskes1798465Bekijk
J.W. Tellegen1799466Bekijk
J.W. Tellegen1800467Bekijk
J.W. Tellegen1801468Bekijk
J.W. Tellegen1802469Bekijk
J.W. Tellegen1803470Bekijk
J.W. Tellegen1804471Bekijk
J.W. Tellegen1805472Bekijk
J.W. Tellegen1806473Bekijk Versie 1 – Versie 2
J.W. Tellegen1807474Bekijk
J.W. Tellegen1808475Bekijk
J.W. Tellegen1809476Bekijk
J.W. Tellegen1810477Bekijk


Archeologische rapporten

Als ergens in Nederland archeologisch onderzoek wordt uitgevoerd, is het verplicht om binnen twee jaar na afronding van dat onderzoek een rapport uit te brengen met de resultaten. Dat is zo geregeld in de Erfgoedwet. Het archeologisch erfgoed is immers van ons allemaal, en onderzoeksresultaten van opgravingen moeten daarom voor iedereen beschikbaar zijn.

Elk rapport moet in ieder geval geleverd worden aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, aan het archeologisch depot waar de vondsten en documentatie bewaard worden, en aan de gemeente waar het archeologisch onderzoek heeft plaatsgevonden.

Binnenkort verschijnen hier diverse archeologische rapporten met verslagen van onderzoeken die verricht zijn in Groenlo


Monumenten

Wat is een monument en welke typen monumenten zijn er?
Een monument is een gebouw met cultuurhistorische of wetenschappelijke waarde. In Nederland zijn er verschillende typen monumenten: rijksmonumenten, provinciale monumenten, gemeentelijke monumenten en beschermde stadsgezichten of dorpsgezichten.

Rijksmonument
Een rijksmonument is een gebouw dat door cultuurhistorische waarde en schoonheid van nationaal belang is. De Rijksoverheid beschermt rijksmonumenten met als doel de monumentale waarde ervan te behouden. Rijksmonumenten vallen onder de Erfgoedwet. De Gemeente Oost Gelre kent een 40-tal Rijksmonumenten waarvan 15 in Groenlo. Hieronder een overzicht van de Groenlose Rijksmonumenten met bij elk monument een link met meer informatie.

Rijksmonumenten Oost Gelre per 01-05-2021
Omschrijvingnr. monumentadreshuisnr.Plaatsbouwjaar
Historische Israëlitische begraafplaats18162MussenbergbolwerkGroenlo1800-1850
Neogotische kerk RK Heilige St. Calixtus18163Kerkstraat8Groenlo1906-1908
laat gotische kerk NH Oude Calixtus18164Mattelierstraat5Groenlo1371-1500
stadstoren NH Oude CalixtusMattelierstraat5Groenlo1371/1838
saksische hoeve met losse houten boogvormige inrit (binnen)18167Notenboomstraat15Groenloca. 1650 / 1622
herenhuis “Basten Asbeck” met boerderij en tuin18166Nieuwestraat20-22
Groenlo1630-1709
empire huis met gelderse achtergevel18168Notenboomstraat18Groenlo1700-1800
Stoomhoutzagerij “Nahuis”475967Winterswijkseweg47-49Groenlo1895
winkelwoning met bovenwoning513682Beltrumsestraat26-28Groenlo1910
transformatorhuisje513683Boompjeswalong. bij nr. 2Groenlo1932
kantongerecht met hekwerk513684Maliebaan8Groenlo1907
voormalig postkantoor met woning513685Markt4-6Groenlo1904-1908
Erve “t Hissink”14626Meddoseweg6Groenlo1777
Hoeve “Het Reijrinck14185Oude Winterswijkseweg50-52Groenlo1810
Circumvallatielinie532275Rondom GroenloGroenlo1600-1700
Historische Verdedigingswerken18161Binnenstad GroenloGroenlo1500-1600

Gemeentelijk monument
Als een gebouw van plaatselijk of regionaal belang is, kan de gemeente het op de gemeentelijke monumentenlijst zetten. Bij de afdeling monumentenzorg van de gemeente kunt u navragen of een gebouw op de gemeentelijke monumentenlijst voorkomt. Hieronder vindt u een zo compleet mogelijk overzicht van de gemeentelijke monumenten in Groenlo, gemeente Oost Gelre.

Gemeentelijke Monumenten Oost Gelre
omschrijvingcodeadresnr.toev.plaatsbouwjaar
stadsboerderij (vakwerk)GL01Bastionstraat2GroenloXVIII?
vm woonhuis/bankgebouwGL02Beltrumsestraat3-5a-eGroenloca. 1880
woonhuis/winkelpand, eclectismeGL03Beltrumsestraat14Groenloca. 1880
woonhuis/winkelpandGL04Beltrumsestraat15Groenloca. 1910-’20
woonhuis, eclectismeGL05Beltrumsestraat16Groenloca. 1880
bakkerij (behorend bij rijksmonument 26-28, nr. 513682)GL06Beltrumsestraat28Groenlo1910
woonhuis/winkelpand, eclectismeGL07Beltrumsestraat33Groenlo1850
woonhuis/winkelpand: “Huys De Polvertoren”GL08Beltrumsestraat42Groenloca. 1875
woonhuis/winkelpand, eclectismeGL09Beltrumsestraat4446Groenlo1850/1875
winkelpand, eclectismeGL10Beltrumsestraat45Groenloca. 1870
Beltrumsestraat5153Groenlo
woonhuis/winkelpand (drogisterij)GL11Beltrumsestraat54Groenloca. 1910
boerderij “Scheurlink”GL13Boerijendijk2Groenlo1926-1927
woonhuisGL14Borculoseweg13Groenloca. 1900
directeursvilla “Adriana”, neo-klassiek, Um 1800-stijlGL15Eibergseweg1Groenlo1909
woonhuisGL16Ganzenmarkt6Groenloca. 1830-’50
woonhuis/winkelpand, eclectismeGL17Ganzenmarkt7Groenloca. 1900
woonhuisGL18Goudsmitstraat6GroenloXIXd
woonhuis, chaletstijlGL19Goudsmitstraat10GroenloXIXd
begraafplaats met lijkenhuisje en hekwerk (art deco)GL20Halve Maanweg11Groenlo1910
vm woonhuis / Huis van BewaringGL21Kevelderstraat1Groenlo1865
woonhuis/café “Geboortehuys Grolsch”GL22Kevelderstraat1517/19Groenloca. 1860 (o.k.)
woonhuis / vm bakkerij, eclectismeGL23Kevelderstraat2123Groenlo1880-1890
woonhuis/winkelpand (vakwerk)GL24Kevelderstraat24GroenloXVIII? (o.k.)
woonhuisGL25Lepelstraat21Groenloca. 1850
woonhuisGL26Lichtenvoordseweg35Groenloca. 1910-’20
begraafplaats met lijkenhuisje en hekwerkGL65Lichtenvoordseweg58Groenlo
woonhuis/bakkerij (vakwerk)GL27Lievelderstraat12GroenloXVII
woonhuis/winkelpand (vakwerk)GL28Lievelderstraat13a-eGroenlo1650
woonhuis/winkelpand (vakwerk)GL29Lievelderstraat20GroenloXVII
woonhuis (vakwerk)GL30Lievelderstraat27GroenloXVII
woonhuisGL31Lievelderstraat48Groenloca. 1870-’80
woonhuisGL32Lievelderstraat49Groenloca. 1870-’80
Theekoepel, inrijhek, bouwfragmenten, buitentuin “Pomona”GL33MarhulzenwegongGroenlo1902
Woonhuis/winkelpandGL34Markt22AGroenloXIXd (o.k.)
StadhuisGL35Mattelierstraat2Groenlo1875 (o.k.)
Kerkhof met grafmonumentenGL36Mattelierstraat5GroenloXVIII
Flentrop-orgel, neo-barok (in rijksmonument)GL37Mattelierstraat5Groenlo1951
winkelpanden/opslagGL38Mattelierstraat8GroenloXIXd (o.k.)
Woonhuis/winkelpandGL39Mattelierstraat6GroenloXIXa (o.k.)
vm NH pastorie, kantoorGL40Mattelierstraat19Groenlo1904
winkelpand (gevel XIXd, kern 1648)GL41Mattelierstraat31GroenloXIXd (o.k.)
vm meesterswoning met schoolGL42Mattelierstraat33Groenloca. 1880
woonhuis/winkelpandGL43Nieuwestraat3GroenloXVIII?
woonhuisGL44Nieuwestraat5Groenloca. 1900
helft van een dubbel woonhuisGL45Nieuwstad3GroenloXXa
helft van een dubbel woonhuisGL46Nieuwstad5GroenloXXa
woonhuis/winkelpandGL47Nieuwstad8GroenloXIXD
woonhuisGL48Nieuwstad13GroenloXIXD
woonhuisGL49Nieuwstad15GroenloXIXd
vm klooster/weeshuis/school (zie ook Schralenstein 2)GL50Nieuwstad14-60Groenlo1866/1930
vm bakkerij / woonhuisGL51Notenboomstraat10GroenloXVIII?
stadsboerderij (vakwerk)GL52Notenboomstraat13GroenloXVIII?
rechterhelft dubbel woonhuisGL53Notenboomstraat14GroenloXVIIA/1900
stadsboerderij (vakwerk)GL54Notenboomstraat21GroenloXVIII?
Boerderij “Panneman”GL55Oude Borculoseweg8Groenlo1930
Boerderij “Klein Stikken”GL56Oude Winterswijkseweg47Groenlo1936-1937
Villa “Banninghof”, overgangsarchitectuurGL57Ruurloseweg59Groenlo1916
School “St. Joseph” (zie ook Nieuwstad 14-60)GL58Schralenstein2Groenlo1890
Stationsgebouw + woning type G.O.L.S. grootGL59Stationslaan11Groenlo1886
Kantoor/villa “De Linde”, overgangsarchitectuurGL60Winterswijkseweg26Groenlo1907
Boerderij “Nieuw Wallerbosch”,GL61Winterswijkseweg64Groenlo1940
twee woonhuizen met achterhuis “Ruimzicht” en “Alberdine”GL62Winterswijkseweg7678Groenlo1910/1918
vm stoom-, was, bleek-, en strijkinrichting “Hubers & Co”GL63Woerdseweg8Groenlo1902
Kapel MolenbergGL64Ziekenhuisstraat16Groenlo1936

Begraafplaatsen

Een begraafplaats is een besloten gebied waar lichamen van overleden personen worden begraven. Ook worden op begraafplaatsen urnen met as van gecremeerde lichamen begraven. Een begraafplaats wordt ook wel een kerkhof genoemd, omdat een begraafplaats in de christelijke traditie veelal werd aangelegd in de hof (= tuin of erf) van de kerk. Bij een begraafplaats bevindt er zich meestal een zogenoemde aula met een begroetings- of afscheidsruimte. Daar kan men dan de laatste eer bewijzen aan de overledene vlak voor de eigenlijke begrafenis. Groenlo heeft vier kerkhoven.

R.K. Begraafplaats
In Groenlo werd tot 1908 de R.K. Waterstaatkerk gebruikt voor de eredienst. Dit gebouw stond op de plek waar tegenwoordig verzorgingshuis De Molenberg staat. Een stuk grond achter deze kerk, grenzend aan de Lepelstraat, was in gebruik als kerkhof. Plannen om een nieuwe kerk (R.K. Nieuwe Calixtus) te bouwen en de Waterstaatskerk af te stoten werden steeds concreter en derhalve werd in 1906 begonnen met de aanleg van een nieuwe R.K. Begraafplaats aan de Lichtenvoordseweg in Groenlo, op een terrein De Hartreize geheten. Het oorspronkelijke R.K. Kerkhof aan de Lepelstraat werd opgeheven en geruimd.

RK Begraafplaats Groenlo

N.H. Begraafplaats Oude Calixtus
Het eeuwenoude N.H. kerkhof bevindt zich in het centrum, direct naast de Oude Calixtuskerk. Deze begraafplaats telt bijna 80 zerken en is al ruim een eeuw niet meer in gebruik. Op de begraafplaats vallen verschillende graven in het bijzonder op. Dat van dominee Heringa bijvoorbeeld, die in het huis Basten Asbeck, een rijksmonument, woonde. In de schuur naast zijn indrukwekkende huis aan de Nieuwestraat stond ook de lijkkoets van de Nederlands-hervormde gemeente geparkeerd. Verder vinden we er het, deels gietijzeren, praalgraf van de familie huisarts Van Dissel-Le Normand en de grafkelder van de ondernemersfamilie Lasonder.

Begraafplaats Oude Calixtuskerk Groenlo (foto: Wikipedia)

N.H. Begraafplaats
Net buiten de stadsgracht aan de Halve Maanweg vinden we sinds 1910 de N.H. Begraafplaats. Het was in dat jaar dat Grollenaar Manus Huijskes een terrein schonk aan de Hervormde Gemeente te Groenlo. Onverwacht werd hij later dat jaar de eerste begraven persoon op het nieuw aangelegde kerkhof. Inmiddels is dit kerkhof, dat aanvankelijk de nieuwe begraafplaats werd genoemd, uitgebreid en kennen we er nu een oud en nieuw gedeelte.

NH Begraafplaats Groenlo (foto Theo Huijskes)
Joodse Begraafplaats Groenlo (foto: Wikipedia)

De Joodse Begraafplaats
De Joodse gemeente van Groenlo had aanvankelijk de beschikking over twee begraafplaatsen. Tot 1909 was de Joodse begraafplaats in Vragender, onder Lichtenvoorde, in gebruik. De andere begraafplaats ligt in Groenlo, in het park aan de voet van de Kanonswal. Deze is vanaf begin 19e eeuw nog altijd in gebruik en een Rijksmonument.
Na de 2e Wereldoorlog werd de Joodse Gemeente in Groenlo opgeheven en bij die van Borculo gevoegd.

Joodse Begraafplaats Groenlo (foto: Wikipedia)

Genealogie
Genealogisch onderzoek of stamboomonderzoek is een verzamelnaam voor verschillende vormen van onderzoek. Afhankelijk van welke verwantschaps- en afstammingslijn(en) je volgt, en het startpunt van je onderzoek, kun je een stamboom op verschillende manieren inrichten. Onze vereniging krijgt ook wel vragen over genealogie maar houdt zich niet actief met genealogie bezig. Om u behulpzaam te kunnen zijn bij uw eigen genealogisch onderzoek, hebben wij voor u de belangrijkste websites op een rij gezet.

Geneanet
Genealogie Online
Genealogiedomein
Centrum voor familiegeschiedenis
Open archieven
Wie was wie?
Online begraafplaatsen

Volkstellingen
Voordat in de 18e eeuw de eerste landelijke volkstelling werd gehouden, vonden er al eeuwenlang plaatselijke en regionale volkstellingen plaats. De reden daarvoor was in die dagen simpel: men kon dan zien hoeveel belasting er kon worden geheven. Zo werden in 1574 en 1581 volledige volkstellingen gehouden in de stad Leiden. In Friesland zijn diverse volkstellingen bekend uit 17e en 18e eeuw en in Overijssel uit 1748. In Holland werden in 1747 voor militaire doeleinden alle mannen geteld. Ten tijde van de Bataafse republiek werd in 1795/96 de eerste landelijke volkstelling gehouden. De volkstelling van 1830 kan als de eerste officiële Nederlandse volkstelling worden aangemerkt. Dat was namelijk de eerste die werd aangekondigd per Koninklijk Besluit. Vanaf 1851 ontstond het bevolkingsregister en op 22 april 1879 werd bij wet vastgelegd om elke tien jaar een volkstelling te houden. Tegenwoordig is het gehele register geautomatiseerd en worden de inwoners niet meer persoonlijk geteld maar vinden deze tellingen virtueel plaats.

Ambtenaar bezoekt gezin tijdens volkstelling van 1925 (foto Wikipedia)

Alle informatie over de volkstellingen vanaf 1795, maar ook over tellingen van beroepen, woningen, bedrijven e.d. is te vinden op de 
speciale website van het CBS.

Het magazine van de Oudheidkundige Vereniging Groenlo

Meldt u aan voor onze Nieuwsbrief

en ontvang regelmatig het laatste nieuws van de OVG en interessante (historische) informatie in uw mailbox.

Wij spammen niet! Lees onze privacy policy voor meer info.